Het enige dat je nodig hebt is een stukje ruimte en een bal. Hoewel, als er geen bal is, kun je altijd nog iets maken van poetsdoeken of papier of een stuk hout, als je er maar in gezelschap tegen aan kunt schoppen. Doelpalen? Je zet twee stokjes in de grond of je legt wat jassen neer en klaar. Scheidsrechters heb je niet nodig, laat staan een vierde official en je kunt uren vooruit. Tijdens het spel droom je ervan dat je de spits van Ajax bent of de centrale middenvelder van AC Milan. Dit is het wezen van de voetbalsport en het verklaart, waarom het over de hele wereld gespeeld wordt: je hebt er maar zo weinig voor nodig. Maar voetbal is ook een kijksport. Overal waar wedstrijden gespeeld worden, op welk laag niveau dan ook, staan mensen aan de kant, als zijn het maar wat ouders of een enkele vriendin. En hoe hoger het niveau hoe meer mensen er naar komen kijken. Ze betalen er zelfs voor en drinken het bankstel van de linksbuiten bij elkaar in de sportkantine. Het professionele voetbal is meer dan een sport: het is big business geworden, waarbij miljarden omgaan. Het logische gevolg is dat er ook bij het wedden op voetbal veel geld omgaat. En de mogelijkheden om op voetbal te wedden zijn legio.
De toto
Oudere lezers zullen het zich vast nog wel herinneren. Op zondagmiddag half vijf kwam Frits van Turenhout op de radio met de voetbaluitslagen. In Sport in Beeld zag je het totoformulier met de cijfertjes 1,2 en 3 op de juiste plaats staan. Voor half Nederland was dat het moment om te kijken of hun inleg iets had opgeleverd. Het was zo ongeveer de enige manier van gokken in ons land, naast de staatsloterij. De lotto bestond nog niet, wedden op voetbal ook niet, wedden op paarden wel, maar dat is in Nederland altijd heel bescheiden gebleven. De toto bestaat nog steeds, maar is inmiddels voorzichtig uitgebreid met de mogelijkheid om ook op uitslagen van een beperkt aantal wedstrijden te wedden. Ook kun je via het internet de toto spelen en een ‘eigen’ elektronische portemonnee bij de toto aanleggen.
Het echte werk
De wedmogelijkheden bij de toto vallen echter in het niet bij wat de grote bookmakers offline en online aanbieden. In Engeland hebben de grote bookmakers samen duizenden wedwinkels. Op het internet kun je er genoeg vinden, de een wat groter en internationaler gericht dan de ander. Je kunt wedden op elke denkbare voetbalcompetitie in de wereld. Gek van Italiaans voetbal? Keus genoeg! Ga je een jaar in Spanje wonen? Ervaar maar eens hoe spannend de competitie daar is en hoe verrassend vaak de uitslagen. Het wedden op de uitslagen van het voetbal alleen is allang achterhaald in de wereld van de sportweddenschappen. Wedden op sport, zeker het wedden op voetbal, is een realtime gebeuren geworden, dat je vanaf een caféterras met je mobieltje kunt besturen. Leuk? Ja, want zo vergroot je de betrokkenheid bij de voetbalsport en verhoog je de spanning voor jezelf.
Realtime wedden
Je zit te kijken naar een voetbalwedstrijd op televisie en plotseling overvalt je het gevoel dat de favoriete club heel snel gaat scoren. Dan kun je met je mobieltje bookmakers zoeken die die wedstrijd in het pakket hebben en welke weddenschappen je kunt afsluiten. De meest gangbare vormen van online en direct wedden op voetbal zijn:
Wedden op de einduitslag
Wedden op de ruststand
Wedden op de eerstvolgende doelpuntenmaker
Wedden op gele en/of rode kaarten
Wedden op vervangingen
Sommige mensen zullen zich wellicht afvragen of de wereld hierop zit te wachten. Die vraag kun je inderdaad bij een hoop zaken stellen, die je op internet aantreft, net als bij wat je in een gewone winkel ziet uitgestald overigens. Maar de vraag is nooit of we ergens op zitten te wachten, want dat weet je pas als het er daadwerkelijk is, de vraag is of het nut heeft. En hoe je dat moet beoordelen.
Het nut van (wedden op) voetbal
De econoom zal zeggen, dat het simpelweg een kwestie van vraag en aanbod is. Ongewenste producten en ongewenste diensten zullen het gewoon niet overleven, zo simpel is het. De ethicus zal weer andere vraagtekens oproepen, die meer het sociale aspect van sportweddenschappen betreffen. Hoewel je op het eerste oog kunt zeggen dat het leven zonder voetbal en het wedden op voetbal gewoon doorgaat, is er wel degelijk sprake van een belangrijke sector. Voetbal biedt niet alleen vermaak aan een paar miljard mensen, het zorgt ook voor veel werkgelegenheid. Bij een beetje profclub zijn tientallen, zo niet honderden mensen in dienst. De spin-off is enorm: leveranciers, bewakingsdiensten, de drukker van het clubblad, journalisten, tv-ploegen, presentatoren, analisten en ga zo maar door. Ook bij het wedden op voetbal komt veel kijken. De bookmakerskantoren, die je overal in de wereld vindt, zouden massa’s mensen op straat moeten zetten als het wedden op voetbal zou worden afgeschaft. Voetbal is misschien niet overal de nummer één sport, maar het staat toch in elk geval altijd hoog op het lijstje. En ook de online bookmakers, die het wedden op voetbal nieuwe impulsen hebben gegeven, hebben veel mensen in dienst. En ook hier geldt dat er een flinke spin-off is. Over wedden op voetbal wordt veel geschreven (dit stukje is er een voorbeeld van), maar er zijn ook veel mensen bezig met het ontwikkelen en bijhouden van websites, met het verzamelen en plaatsen van de duizenden nieuwsberichten, die de sport elke dag weer oplevert en met het ontwikkelen en verbeteren van software, die nodig is om het wedden op voetbal mogelijk te maken. De lijst is lang niet compleet, maar het statement is hiermee wel gemaakt: er is absoluut sprake van een groot economisch en maatschappelijk nut.
Eerlijk spel
Niemand zal denken dat als een grote bookmaker op de shirts van een grote Europese club staat, dat die club zich dus laat voorschrijven of de eerstvolgende wedstrijd moet worden gewonnen of verloren, wat maar het beste voor die bookmaker is. Je gaat niet je eigen achtertuin vervuilen. Toch is het beïnvloeden van wedstrijden iets waar altijd voor gewaakt moet worden, want dat het kan en dat het ook daadwerkelijk gebeurt, is helaas meerdere malen bewezen. Om eerlijk spel bij het wedden op voetbal te bevorderen wordt daarom op drie niveaus hard gewerkt om het kwaad uit te roeien. In de eerste plaats op het niveau van de weddenschappen zelf. Dankzij sterk verbeterde software en databases is het mogelijk om verdachte weddenschappen op te sporen, te analyseren en eventueel te schrappen. Ten tweede is er sprake van uitwisseling van informatie met de sportbonden, de voetbalbonden niet uitgezonderd. Signaleert een bookmaker een verdachte weddenschap rondom bepaalde voetbalwedstrijden, dan wordt de betreffende voetbalinstantie direct geïnformeerd, zodat onderzoek gedaan kan worden. En de derde actie is op het niveau van de sporters zelf. Er wordt voorlichting gegeven en er worden ethische spelregels op gesteld en gepromoot, zoals dat je als speler (trainer, clubbestuurder, scheidsrechter) nooit moet wedden binnen je eigen sportcompetitie. Want als je dat doet kun je in de verleiding komen om je eigen voorspelling te helpen uitkomen, maar ook een prooi worden van goksyndicaten, die proberen je te gebruiken om wedstrijden te beïnvloeden.
Door deze acties samen behoudt de sport haar onschuld (althans op dit punt) en is het wedden op sport en daarmee ook het wedden op voetbal een relatief onschuldig vermaak, dat achter de schermen heel veel mensen aan het werk houdt en via sponsoring ook weer geld laat terugvloeien in de sport.